20.03.2020

Bewustwording in tijden van Corona.

Zomaar twee berichten onder elkaar op Twitter, op 18 maart 2020, tijdens de Corona-crisis:
“Ik dacht dat ik mijn spreekuur altijd al strak georganiseerd had en patiënten niet onnodig liet komen. Door het verplichte thuiswerken leer ik dat het nog veel strakker kan. Is deze crisis dan toch een stimulans voor zuinigere en zinnigere zorg?” (kinderarts J.B.). Dit bericht werd opgepikt door een chirurg uit Friesland die daaraan toevoegde: “Klopt. Raar eigenlijk dat we nog steeds patiënten naar onze poli laten komen om dan pas te horen hoe het gaat en wat de hulpvraag is. Kan toch veel efficiënter en patiëntvriendelijker blijkt nu..” (chirurg M.M.)

Niet zelden hoor ik in mijn praktijk dat blijvende controle na kanker soms een leven lang door lijkt te gaan. De vrouw van 45, die bij mij komt voor een burn-out, heeft meer dan 20 jaar geleden kanker gehad. Nog net geen 20 was ze. Het was heftig geweest maar ze was na een intensieve behandeling genezen en sindsdien was de kanker gelukkig weggebleven. Ze dacht er eigenlijk nooit meer aan, tot een week voor de controles. Elk half jaar moest ze nog naar het ziekenhuis. En dat deed ze dus nu al 20 jaar. Met een paar slopende dagen vol herinneringen en toch een beetje die angst dat er wat gevonden zou worden tot gevolg. En er was nooit wat. Ik vroeg haar of ze dit met haar arts wilde bespreken. Was hij zich er eigenlijk wel van bewust wat die controles haar kostten? En wat leverden die controles eigenlijk op?

De arts was oprecht verbaasd. Nee, natuurlijk hoefde ze niet meer te komen. Het was immers 20 jaar geleden en ze was gezond. De kans dat zij kanker zou krijgen was al jaren net zo groot als de kans dat hij het zou krijgen. Die controles deed hij om haar. Hij ging ervan uit dat zij daardoor zekerheid had, maar dat ze er juist angstig van werd en dat het ziekenhuisbezoek haar telkens een halve dag kostte, dat had hij zich niet gerealiseerd. Zij heeft weinig nodig om gealarmeerd te raken als er iets mis is. Zijzelf is de grootste klokkenluider als haar lichaam een signaal afgeeft, daar kan hij op vertrouwen. Was die controle nou voor zijn zekerheid of de hare?

Voor mij geldt precies hetzelfde. Ik zou echt nog wel een hele tijd met minder controle kunnen, of op zijn minst zonder emotioneel belastend, en tijd- en geldrovend, persoonlijk contact. Ik ga twee keer per jaar voor controle naar de nefroloog. Ik ben altijd degene bij wie ze haar uitgelopen spreekuur kan inlopen. Ik kom binnen, de uitslagen zijn goed genoeg, de bloeddruk prima en dan volgt: “Nou, dag, tot over een half jaar”. Haar winst is dat dit in 5 minuten kan, ik ben er hoe dan ook ruim 2 uur aan kwijt. Ik moet erheen, parkeren, op tijd arriveren, wachten tot ik aan de beurt ben (meestal uitgelopen spreekuur) en daarna weer terug. Dat bloeddruk meten doe ik ook vaak zelf, thuis. Mijn bloeddruk is dan betrouwbaarder omdat ik thuis meer ontspannen ben. Zou even met elkaar bellen in dit stadium van mijn nierziekte niet genoeg zijn? Ik denk het wel.

Aan mij schort hetzelfde als aan mijn cliënt: waarom bespreek ik dit niet met haar? Ik neem me voor dit bij onze eerstvolgende afspraak te doen.
Bewustwording in tijden van Corona!

© Ellis Elzenga 2020